Benieuwd naar wat je kleintje van 11 maanden allemaal mag eten en hoeveel? In dit voedingsschema, opgesteld door kindervoedingscoach Dr. Femke, lees je er alles over! De benodigde voedingsstoffen komen aan bod, plus een praktisch voorbeeld voor hoe het dagmenu van je kindje eruit kan zien. Nieuwsgierig geworden? Lees dan snel verder!
HOEVEEL MELKVOEDINGEN PER DAG VOOR EEN BABY VAN 11 MAANDEN?
Met 11 maanden blijft het belangrijk om melkvoedingen aan je baby te geven. Melkvoedingen bevatten namelijk belangrijke brand- en bouwstoffen voor je kindje. Brandstoffen zorgen voor energie en bouwstoffen voor de groei en ontwikkeling van je kleintje. Maar hoeveel melkvoedingen heeft je baby dan precies nodig per dag? Dat hangt ervan af of je borst- of flesvoeding geeft.
Geef je borstvoeding?
- Dan kan jij je baby op verzoek voeden. Dat betekent dat je borstvoeding geeft op het moment dat je baby hongersignalen laat zien. Met 11 maanden komt dat meestal neer op 2 a 3 voedingen per dag, maar als je kleintje behoefte heeft aan meer kan je dat gerust geven! Laat je baby per voeding vooral goed je borst leegdrinken voordat je de andere borst aanbiedt.
Geef je flesvoeding (lees: kunstvoeding)?
- Dan kan je 2 flesvoedingen per dagaanbieden van 200 ml per voeding. Dit is slechts een richtlijn. Neem voor persoonlijk advies over de frequentie en hoeveelheid melk altijd contact op met het consultatiebureau.
WATER VOOR EEN BABY VAN 11 MAANDEN
Naast het drinken van borst- of flesvoeding, mag je kindje ook water drinken. Water is voor allerlei lichaamsprocessen1 noodzakelijk. Biedt dan ook zo´n twee keer per dag een glaasje water aan je kleintje aan. Jong geleerd is oud gedaan, dus laat je kindje echt lekker aan puur water wennen en gebruik geen (dik)sap en dergelijke.
VASTE VOEDING VOOR EEN BABY VAN 11 MAANDEN
Je kleintje eet steeds meer vaste voeding. Maar hoeveel eet een kindje van 11 maanden nu eigenlijk precies en wat kan je al allemaal aan je kindje geven? Daar gaan we nu op in.
HOEVEEL MAG EEN BABY VAN 11 MAANDEN ETEN?
Met 11 maanden mag jij je kleintje 3 hoofdmaaltijden en 1 à 2 tussendoortjes aanbieden, naast de melkvoedingen. Op de vraag ‘hoe groot mogen deze maaltijden en tussendoortjes zijn?’ is het antwoord eigenlijk simpel: geef je kleintje vaste voeding zolang je kindje eetsignalen vertoont, maar let erop – en dit is het belangrijkste – dat de hierboven aangegeven melkvoedingen écht gedronken worden. Melk blijft voor je 10 maanden oude baby namelijk een ontzettend belangrijke voedingsbron. Dus zolang de melkvoedingen goed gaan, kan je rustig het aantal hapjes verder uitbreiden.
Een andere belangrijke richtlijn om te onthouden is deze: jij bepaalt wat je kindje eet, je kindje bepaalt hoeveel hij eet. Ga daarom niet pushen om een extra hapje te nemen. Het is heel belangrijk dat het verzadigingssysteem van je kindje goed sensitief blijft.
Maak jij je zorgen of je kindje genoeg eet? Check dan of je kindje qua gewicht en lengte nog ‘zijn lijntje’ volgt en neem anders contact op met het consultatiebureau of je huisarts.
WAT GEEF JE EEN BABY VAN 11 MAANDEN TE ETEN?
In principe geef je vooral groente en fruit aan je kleintje van 11 maanden. Denk aan banaan, mango, appel, peer, frambozen, druiven (in stukjes gesneden) kersen (in stukjes), avocado, courgette, bloemkool, zoete aardappel, bietjes en broccoli. De verschillende groente- en fruitsoorten kan je aanvullen met kip, vlees, vis, peulvruchten, volkoren granen en wat yoghurt. Bouw het gebruik van nieuwe voedingsmiddelen altijd heel rustig op, om het effect op je kleintje te kunnen zien (vooral ten aanzien van buikkrampen en ontlasting).
Daarnaast kan je ook doorgaan met toevoegen van de allergenen pindakaas en ei. Het advies is om 3 tl pindakaas en een ½ ei per week te geven. Dit kan in één keer of verdeeld over de week. Heb je jouw kindje nog niet eerder pindakaas of ei gegeven? Lees dan eerst deze blog: hoeveel pinda en ei moet ik aan mijn kleintje geven?
Ben je ook benieuwd naar wat je baby echt beter (nog) niet kan eten? Lees dan deze blog: wat mag je baby nog niet eten?
VOORBEELD DAGMENU VOOR EEN BABY VAN 11 MAANDEN
In de praktijk kan het eetschema van je baby van 11 maanden er als volgt uitzien:
- Ontbijt (07.00 uur): borst- of flesvoeding + 10 mcg vitamine D3 (bij borstvoeding) en een Mama Deli havermoutje.
- Tussendoor (10.00 uur): fruit met avocado, (geiten)yoghurt of notenpasta, of een Mama Deli tussendoortje van groente en fruit. Ook kan je aan je kleintje een bekertje water geven.
- Lunch (11.30 uur): bijvoorbeeld een smoothie van pompoen, kokosmelk en mango. Sprenkel er klein gesneden bosbessen over zodat je kindje moet kauwen (dit is goed voor de spijsvertering en mondmotoriek).
- Tussendoor (15.00 uur): een bekertje water of kinderthee, snackgroente of een Mama Deli tussendoortje.
- Warme maaltijd (17.30 uur): groente maaltijd, bijvoorbeeld de Mama Deli 8+ maanden maaltijd, met eventueel een stukje ongezouten vis.
- Voor het slapen gaan (19.30 uur): borst- of flesvoeding.
Vergeet niet om je kleintje ook wekelijks 3 tl pindakaas en een ½ ei te geven voor gewenning aan deze allergenen.
Geef jij je kleintje hapjes of wil je kindje het graag zelf doen? Een handige tip voor als het zelf-eten nog niet goed lukt: gebruik twee lepeltjes! Met het ene lepeltje kan je kleintje goed zelf zijn oog-hand coördinatie oefenen. Met de andere lepel kun jij voordoen hoe het moet en komen er echt hapjes in het mondje.
MAG MIJN BABY OOK AL BROOD ETEN?
In het voorbeeld voedingsschema staat geen brood genoemd, maar je kan dit wel aan je kindje geven. Mocht het haalbaar zijn, dan gaat de voorkeur uit naar zuurdesem speltbrood. Waarom spelt? Omdat dit minder fructanen bevat en daardoor minder prikkelend voor de darmen is. Waarom zuurdesem? Omdat dit een natuurlijke manier van fermentatie is waardoor het brood rijst.
Brood staat niet expliciet in het voedingsschema genoemd, omdat het veel vezels/koolhydraten bevat. Voor kleintjes is dat in het eerste levensjaar vaak nog moeilijk om te verteren. Je hebt er namelijk het verteringsenzym amylase voor nodig2 en kinderen maken dit enzym pas tussen de 8-9 maanden en 2 jaar net zo goed aan als volwassenen3,4. Krijgt je kindje te vroeg en/of te veel brood, dan kan je kleintje bijvoorbeeld obstipatie ervaren als de vertering nog niet lekker loopt.
Maar mist je kindje dan niets? Als je kijkt naar de voedingswaarden, is brood vooral belangrijk vanwege het spoorelement jodium (door het gebruik van gejodeerd bakkerszout).
De aanbevolen hoeveelheid jodium vanuit het Voedingscentrum is:
- 50 microgram voor baby’s tussen de 6 – 11 maanden.
- 70 microgram voor kleintjes tussen de 12 maanden en 2 jaar.
- 90 microgram voor kleintjes tussen de 2 en 5 jaar.
Als je kleintje borstvoeding krijgt, dan krijgt je kindje jodium via moedermelk binnen (mits de moeder gevarieerd eet). Krijgt je kleintje flesvoeding, dan zit het daar ook in. Er zit namelijk gemiddeld 14 microgram jodium per 100 ml in flesvoeding. Rond de 11 maanden is het advies om 400 - 600 ml flesvoeding te geven, dus krijgt je kindje (minimaal 4 x 14 = 56 microgram =) de benodigde hoeveelheid binnen.
Ook staat brood niet in het voedingsschema genoemd, omdat we je eigenlijk zoveel mogelijk willen inspireren om vooral lekker veel groente en ook wat fruit te geven aan je kindje. Brood wordt vaak standaard gepakt, maar het zou mooi zijn als we dit kunnen veranderen naar standaard groente en wat fruit en zo nu en dan brood. Om deze verandering een boost te geven heeft Mama Deli vriesvers broodbeleg ontwikkeld dat uitsluitend uit groente, fruit, peulvruchten, water en olijfolie bestaat. Zo wordt ook het broodmoment een extra groente en fruit moment voor je kleintje met het broodbeleg van Mama Deli!
Dus wil je graag brood aan je kleintje geven, dan kan dit. Bouw het vooral langzaam op om te kijken hoe het bij je kindje valt.
SUPPLEMENTEN VOOR EEN BABY VAN 11 MAANDEN
Vitamine D3 en omega-3 en -6 zijn ook belangrijke voedingsstoffen voor je kindje van 11 maanden. Wil je weten waarom? Lees dan snel verder.
VITAMINE D3
Vitamine D3 is onder andere belangrijk voor een goede botgezondheid, immuunsysteem en celgroei5, 6, 7. Omdat vitamine D3 vooral wordt aangemaakt door blootstelling aan direct zonlicht en dit voor baby’s wordt afgeraden, wordt suppletie van vitamine D3 geadviseerd7. Suppletie betekent dat je de vitamine toevoegt aan het voedingspatroon van je kindje.
Als je kindje flesvoeding krijgt, dan zit daar de benodigde 10 mcg vitamine D3 vaak al in (check hiervoor het etiket). In borstvoeding zit ook vitamine D3, maar de zorg bestaat dat kinderen te weinig binnenkrijgen als de vitamine D status van de moeder laag is. Daarom is het advies om bij borstvoeding 10 mcg vitamine D3 te suppleren (zoals in het voedingsschema hierboven staat aangegeven)7. Omdat vitamine D3 een vetoplosbare vitamine is (oftewel er is vet nodig om de vitamine goed in het lichaam op te nemen), kan je de vitamine het beste (in één keer) direct na de voeding geven.
OMEGA-3 EN OMEGA-6
Ook omega-3 (alfolinoleenzuur) en omega-6 (linolzuur) zijn belangrijke voedingsstoffen voor je baby. Ze worden ook wel ‘essentiële vetzuren’ genoemd, omdat het lichaam deze vetzuren niet zelf kan aanmaken. Het is dus ‘essentieel’ om deze te eten (ook voor volwassenen). Waarom zijn omega-3 en omega-6 belangrijke voedingsstoffen voor je baby?
- Essentiele vetzuren zijn nodig voor een normale groei en ontwikkeling van kinderen6, 8, 9, 10, 11.
- DHA (= omega-3) helpt om normaal te kunnen zien en het draagt bij tot de instandhouding van de normale hersenfunctie6.
Als je kindje flesvoeding krijgt, dan zijn daar meestal de vetzuren DHA (= docosahexaeenzuur) en AA (= arachidonzuur) aan toegevoegd11. Check hiervoor het etiket. Borstvoeding bevat daarentegen van nature verschillende omega-3 en omega-6 vetzuren11. De hoeveelheid kan fluctueren afhankelijk van de voeding van de moeder. Vul daarom als mama je voorraden altijd goed aan! Bijvoorbeeld door 2 à 3 keer per week vette (wilde) vis te eten (= omega-3). Lukt dat niet, gebruik dan suppletie in de vorm van visolie of (vegan) algenolie. Volg hiervoor de aanbevolen hoeveelheid op de verpakking. Omega-6 krijgen we vaak meer dan genoeg binnen, dus dit hoef je niet apart in te nemen.
OOK INTERESSANT
- Vond je dit voedingsschema handig en ben je ook al benieuwd hoe het voedingsschema van je baby de volgende maand eruitziet? Bekijk dan het voedingsschema voor een baby van 12 maanden.
- Wil je liever een overzicht van alle voedingsschema’s? Die vind je hier: voedingsschema voor baby's.
- Ben je benieuwd naar welke producten Mama Deli aanbiedt? Je vindt een overzicht van alle producten hier: babyvoeding kopen.
MAMA DELI BABYVOEDING
Weinig tijd om te koken? Met Mama Deli zet je in een handomdraai een kraakverse maaltijd op tafel voor je kleintje. Bekijk hier het assortiment van Mama Deli: babyvoeding kopen.
REFERENTIES:
2 Peyrot des Gachons, C., & Breslin, P.A.S. Salivary Amylase: Digestion and Metabolic Syndrome. Current Diabetes Reports, 16(10), 102.
3 Gillard, B.K., Simbala, J.A. & Goodglick, L. (1983). Reference intervals for amylase isoenzymes in serum and plasma of infants and children. Clinical Chemistry, 29(6), 1119-1123.
4 O’Donnell, M.D. & Miller, N.J. (1980). Plasma pancreatic and salivary-type amylase and immunoreactive trypsin concentrations: variations with age and reference ranges for children. Clinica Chimica Acta, 104(3), 265-273.
5 Dharmarajan, T.S. (2021). Vitamin D. Geriatric Gastoenterology, 1-29.
6 Keuringsraad, KOAG/KAG. (z.d.). Database claimsverordening. Geraadpleegd op 27 oktober 2022, van https://www.keuringsraad.nl/gezondheidsproducten/claimsdatabase.
7 Gezondheidsraad (2012). Evaluatie van de voedingsnormen voor vitamine D. Gezondheidsraad, Den Haag.